ĐẤT VỠ HOANG

     Mi-kha-in Sô-lô-khốp (1905-1984) là nhà văn vô sản Nga. Từng tham gia cách mạng, từng khoác áo lính với tư cách là một phóng viên, ông thấu hiểu được những nỗi khổ đau và số phận con người trong cuộc chiến tranh. Chính điều này đã tạo ra một bước ngoặt trong các sáng tác của ông. Các tác phẩm nổi tiếng của Sô-lô-khốp như: Đất vỡ hoang, Sông Đông êm đềm, Họ đã chiến đấu vì Tổ quốc, Số phận một con người… ông gắn bó với con người và cảnh vật quê hương trong những bước chuyển mình đau đớn và phức tạp của lịch sử. Chính vì thế các tác phẩm của ông thẫm đẫm hơi thở và linh hồn của cuộc sống vùng sông Đông. Năm 1965, Sô-lô-khốp được trao tặng giải thưởng Nobel về văn học.
“Đất vỡ hoang” là một trong những tiểu thuyết thành công nhất viết về nông thôn Xô viết của Sô-lô-khốp. Tác phẩm đã được tặng giải thưởng văn học Lê-nin năm 1960. Câu chuyện xảy ra vào khoảng năm 1930 ở nông thôn Gơ-rê-mi-át-si Lốc, một trong những khu vực đầu tiên tiến hành công cuộc tập thể hóa nông nghiệp toàn diện. Trung tâm của câu chuyện là một cuộc đấu tranh hết sức quyết liệt giữa thế lực xã hội chủ nghĩa ở nông thôn đang lên và thế lực phản cách mạng của giai cấp cu-lắc cấu kết với những tên bạch vệ còn sót lại, tay sai của giai cấp  địa chủ và tư sản đã suy tàn. Hình ảnh của cuộc đấu tranh ấy đã nổi lên ngay những trang đầu của cuốn truyện với hai nhân vật đối địch cùng về nông thôn Gơ-rê-mi át-si Lốc trong một thời gian. Một bên là Pô- lốp-xép, cựu sĩ quan bạch vệ còn lén lút hoạt động để chống lại chính quyền xô-viết, một bên là Đa-vư-đốp đại diện của Đảng Cộng sản bôn-sê-vích về nông thôn phát động quần chúng tập thể hóa nông nghiệp. Đa-vư-đốp là con người tiêu biểu nhất trong Đất vỡ hoang. Anh là người cộng sản đã được tôi luyện trong lao động sản xuất ở nhà máy và trong công tác của Đảng, vì vậy anh tin tưởng tuyệt đối vào chủ trương của Đảng và nắm rất vững đường lối, chính sách của Đảng ở nông thôn. Bên cạnh Đa-vư-đốp là Na gun-nốp và An-đơ -rây, hai nhân vật tích cực khác cũng là điển hình của những người cộng sản ở nông thôn xô-viết hồi ấy. Ngoài ra, trong số những người nông dân Mai-đan-ni-cốp là một nhân vật độc đáo đóng một vai trò đặc biệt quan trọng trong câu chuyện. Anh vốn là một trung nông đã tham gia Hồng quân bảo vệ chính quyền Xô-viết, với lòng yêu nước nồng nàn và nhiệt tình cách mạng là một trong những người trung nông đầu tiên tham gia nông trang tập thể, tuy nhiên anh vẫn là một trung nông cho nên không dễ dàng mà anh cắt đứt được với tư tưởng của tầng lớp mình, nhưng cuối cùng những biến đổi lớn lao của phong trào và sự giáo dục của Đảng đã giúp anh hoàn toàn thắng được đầu óc tư hữu và trở thành một người lao động gương mẫu của nông trang. Ngòi bút tài tình của Sô-lô-khốp đã miêu tả một cách sâu sắc cuộc vật lộn trong nội tâm của Mai-đan-ni-cốp mà cũng là cuộc đấu tranh tư tưởng phức tạp trong bản thân từng lớp nông dân để tiến lên hòa mình vào cuộc sống mới, xã hội chủ nghĩa ở nông thôn lúc bấy giờ. Nhân vật Mai-đan-ni-cốp quả thật là một nhân vật tiêu biểu hết sức sống động của những chuyển biến sâu sắc, căn bản trong đời sống của người cô-dắc vùng sông Đông, của người nông dân nói chung để thoát ra khỏi những truyền thống cũ kỹ lạc hậu và trở thành những người lao động xã hội chủ nghĩa có ý thức, có đầy đủ khả năng xây dựng một cuộc đời lý tưởng. Đối đầu với Đa-vư-đốp, Na-gun-nốp, Mai-đan-ni-cốp là cựu đại úy bạch vệ Pô-lốp-xép, Bô-rô-đin, Ô-xtơ-rốp-nốp là những tên phản cách mạng, giết người đã tìm mọi cách để phá hoại sự nghiệp tập thể hóa ở nông thôn. Cuộc đấu tranh giữa hai phe nổ ra quyết liệt. Nhưng lực lượng của nông dân, những người lao động yêu nước, trung thành với sự nghiệp xã hội chủ nghĩa đã thắng. Họ đã thắng vì đã có một hạt nhân vững chắc là tầng lớp bần nông nghèo khổ, xung kích của phong trào. Vai trò lãnh đạo của Đảng thông qua Đa-vư-đốp và những đồng chí khác luôn sáng lên như ngọn đuốc dẫn đường, tập hợp và chỉ huy, đốt nóng khí thế và sức sống mới của quần chúng, đánh tan những bóng đen hòng bao trùm lên cách mạng. Toàn bộ tác phẩm toát lên một tinh thần căm thù giai cấp sâu sắc, lòng yêu nước nồng nàn, một lòng tin vô hạn ở sự lãnh đạo của Đảng và lực lượng quần chúng. Đó chính là nội dung tư tưởng vĩ đại của tác phẩm.
     “Đất vỡ hoang” đã đạt được những thành công rực rõ về tư tưởng và nghệ thuật, có tác dụng rất lớn đối với phong trào hợp tác hóa các nông trang tập thể ở Liên xô. Đã ảnh hưởng đến phong trào hợp tác hóa của các nước anh em trong phe xã hội chủ nghĩa như: Bun-ga-ri, Tiệp-khắc…Tác phẩm này được phổ biến rộng rãi và đã được dịch ra rất nhiều thứ tiếng trên thế giới, được các bạn đọc các nước đón nhận.
      Mời các bạn đón đọc “Đất vỡ hoang”, tác phẩm gồm 2 tập do Nhà xuất bản Văn học giải phóng phát hành năm 1976, tại Thư viện tỉnh Sơn La.
      Trân trọng giới thiệu./.