Thư viện tỉnh Sơn La - Thư viện điện tử số trực tuyến

Trong cộng đồng người Dao, Lễ Lập tịch hay còn gọi là Lễ Cấp sắc được coi là ngày lễ quan trọng của người con trai khi trưởng thành. Người Dao quan niệm: Nếu đàn ông không được làm Lễ Lập tịch sẽ không làm thầy cúng và cũng không cúng gia tiên được.

Đất nước Lào có nhiều bun (lễ hội) tổ chức vào thời điểm chuyển mùa vụ hoặc chuyển mùa trong năm, trong đó lớn nhất là lễ hội Bun Pi Mày, ngày Tết mừng năm mới, diễn ra từ ngày 13 đến 15/4 dương lịch hàng năm.

Tên tự gọi: Mol (hoặc Mon, Moan, Mual). Nhóm địa phương: Ao Tá (Âu Tá), Mọi Bi.

Tên gọi khác: Khách, Hán, Tàu. Nhóm địa phương: Quảng Đông, Quảng Tây, Hải Nam, Triều Châu, Phúc Kiến, Sang Phang, Xìa Phống, Thảng Nhằm, Minh Hương, Hẹ...

Tên tự gọi: Thay, Thay Duồn, Thay Nhuồn. Tên gọi khác: Phu Thay, Phu Lào. Nhóm địa phương: Lào Bốc (Lào Cạn) và Lào Nọi (Lào Nhỏ).

Tên tự gọi: La Ha, Klá Phlạo. Tên gọi khác: Xá Cha, Xá Bung, Xá Khao, Xá Táu Nhạ, Xá Poọng, Xá Uống, Bủ Hả, Pụa. Nhóm địa phương: La Ha cạn (Khlá Phlạo), La Ha nước (La Ha ủng).

Tên tự gọi: Xinh Mun. Tên gọi khác: Puộc, Xá, Pnạ. Nhóm địa phương: Xinh Mun Dạ, Xinh Mun Nghẹt. Dân số: Toàn quốc: 23.278 người.

Tên gọi khác: Thổ. Nhóm địa phương: Thổ, Ngạn, Phén, Thu Lao và Pa Dí. Dân số: Toàn quốc: 1.626.392 người. Ngôn ngữ: Tiếng nói thuộc nhóm ngôn ngữ Tày - Thái (ngữ hệ Thái - Ka Đai).

Nhắc đến các đặc sản Mộc Châu, người gắn bó với mảnh đất này không ai không nhắc tới khoai sọ mán. Gọi là Khoai sọ mán bởi nó được người Dao trồng, và cũng chỉ có mảnh đất người Dao sống mới có loại củ này… Ngọt bùi, dẻo, thơm-Khoai sọ Mán

Tên gọi khác: Kinh. Dân số: Toàn quốc: 73.594.341 người; Tỉnh Sơn La: Chiếm 18% dân số trên toàn tỉnh. Ngôn ngữ: Người Việt có tiếng nói và chữ viết riêng. Tiếng Việt nằm trong nhóm ngôn ngữ Việt -Mường (ngữ hệ Nam Á).

Tên tự gọi: Mông, Na Miẻo. Tên gọi khác: Mẹo, Mèo, Miếu Hạ, Mán Trắng. Nhóm địa phương: Mông Trắng, Mông Hoa, Mông Đỏ, Mông Đen, Mông Xanh, Na Miẻo. Dân số: Toàn quốc1.068.189 người; Tỉnh Sơn La: Chiếm 12% dân số trên toàn tỉnh.

Tộc người Mông ở Tây Bắc có rất nhiều trò chơi dân gian đặc sắc nhưng phổ biến nhất vẫn là trò chơi ném pao. Đối với người Mông, quả pao dường như không có tuổi, nó gắn bó với người Mông trẻ thơ cho đến cuối đời và trở thành một niềm khắc khoải khôn nguôi trong tình yêu.

Kin Chiêng – là cái Tết lớn nhất trong năm của người Thái, được tổ chức vào tháng Giêng (người Thái không có nhiều lễ tết giống các dân tộc khác). Từ đầu tháng Chạp, khi những bông lúa trên nương đã được chuyển về nhà, gác lên sàn, người Thái bắt đầu sửa sang lại mái nhà, tổ chức việc cưới gả vợ, gả chồng cho con đồng thời cũng chuẩn bị mọi thứ cho ngày tết như: kiếm cá, lấy lá dong, chất thêm củi dưới sàn, mua sắm thêm bát đĩa, quần áo mới cho trẻ nhỏ…

Cùng với 12 dân tộc anh em, người Thái là dân tộc có số lượng lớn nhất với hơn 48 vạn người, chiếm gần 55% dân số tỉnh Sơn La. Người Thái thường cư trú ở vùng thung lũng, gần nguồn nước, gắn với sản xuất ruộng nước, làm nương rẫy và chăn nuôi gia súc.

Người Thái có nghề dệt truyền thống khá phát triển và mang đậm bản sắc dân tộc. Sản phẩm dệt phong phú: vải, quần áo, địu, chăn đệm. Ngoài mang yếu tố vật chất thì sản phẩm dệt còn mang yếu tố tinh thần, tâm linh sâu sắc.

Các cô gái Thái ngay từ lúc còn nhỏ đã được các bà, các mẹ dạy cho cách thắt khăn nơi thắt lưng - “xài yêu” để có được thân hình tuyệt đẹp theo tiêu chí: “Eo kíu manh po” - nghĩa là thắt đáy lưng con tò vò, giống như thắt đáy lưng ong của các cô gái miền xuôi.